James Joyce; İrlanda kökenli İngiliz yazarıdır (Dublin 1882-Zürich 1941).

1898’de Dusblin’deki Katolik Royal University College’de İngiliz ve Fransız edebiyatı öğrenimine başladı; Almanca ve Norveççe öğrendi. 1902’de üniversiteyi bitirdikten sonra Paris’te tıp öğrenimi yapma olanakları aradı, gerçekçe ve simgeci (sembolist) edebiyatla ilgilendi. 1903’te Dublin’e dönerek bir süre öğretmenlik yaptı. 1904’te sonradan eşi olacak sevgilisi Nora Barnacle ile birlikte gönüllü bir sürgün yaşamını yeğleyerek İrlanda’dan ayrıldı; yaşamının son günlerinde Zürich’e yerleşti. Geçimini gazetecilikle ve Berlitz Okulları’nda dil öğretmenliği yaparak sağladı. Yoksunluklarla dolu bir yaşamın ardından körlüğün eşiğinde İsviçre’de öldü.

Joyce yaratısında tüm dünya edebiyatının etkilerini işledi. Müziğe olan erken ilgisi, yayımladığı ilk eser olan ve Rönesans şiirinden esinlendiği Chamher Music (Oda Müziği) 1907 adlı lirik şiirler derlemesinde kendini gösterdi. 1918’de H. İbsen’e duyduğu büyük hayranlığın yanı sıra zamanın İrlanda Tiyatrosu’na tepki olarak Exiles (Sürgünler) adlı oyunu yazdı. İlk önemli eseri sayılan ve 15 öyküden oluşan Dubliners’da (Dublinliler) 1914, ülkesinin törel tarihinden bir kesit sunmayı amaçladı ve bunun için oradaki yozlaşmanın merkezini oluşturan Dublin’i ele aldı. 1916’da sanatçının Genç Bir Adam Olarak Portresi (Portrait of the Artist as a Young Man) adlı romanını yayımladı. Özyaşamsal öğeleri içeren eserde, yetişmekte olan bir sanatçıyla çevresi arasındaki çatışmayı dile getirdi. 1922’de üzerinde 7 yıl çalıştığı ve başeseri sayılan büyük romanı Ulysees’i yayımladı. Roman plan açısından Honeros’un Odysseia’sını anımsatır. 18 epik ya da dramatik sahnenin her biri Odysseia’nın belirli bölümleriyle simgesel ilişki içindedir. İnsanlık tarihinin kapsamlı bir destanı sayılabilecek olan Ulysees, çağdaş edebiyatın klasikleri arasında sarsılmaz bir yer aldı. Son romanı olan Finnegans Wake’i 17 yıllık bur çalışmanın ardından 1939 bitirdi. Çağdaş romanın gelişmesi üzerinde güçlü etkisi olan Joyce’un öteki eserleri: Şiirler: Poems Penyeach (1927), Collected Poems (Toplu Şiirler) 1936; roman (parça): Stephen Hero (öl. s. 1944).