Yönetimlerin Denetimi ve Yerel Yönetim Ombudsmanı Savaş Yayınları

Yönetimlerin Denetimi ve Yerel Yönetim Ombudsmanı Savaş Yayınları

Son yıllarda dünyada her alanda yasanan hızlı gelismeler, kamu yönetimi
alanında da etkisini açıkça göstermekte, yönetilenlerin kamu yönetimi
anlayısında ve kamu yönetiminden beklentilerinde belirgin değisimler gözlenmektedir.

 Yönetilenler, kamu yönetiminin ve kamu yönetimi içinde yer
alan unsurların sunduğu hizmetlerin, nicelik ve nitelik olarak ihtiyaçlarını
etkin ve verimli sekilde karsılamasını ve bunun sürekliliğini talep etmektedir.
Türkiye’de kamu yönetiminin önemli unsurlarından birisi olan ve son
dönemde yetki ve görevleri daha da artırılan yerel yönetimlerin, etkin ve
verimli hizmet üretebilmesi, halkın bu hizmetlerden duyduğu memnuniyetin
artırılabilmesi için etkili sekilde denetlenmeleri gerekmektedir.

  Türkiye’de yerel yönetimler, çesitli sekillerde ve farklı kuruluslarca
sürekli denetlenmelerine rağmen denetimlerinde ortaya çıkan sorunların
asılamadığı, mevcut denetim mekanizmalarının halkı kötü yönetime karsı
korumada çaresiz kaldığı görülmektedir. Bu bağlamda, yönetimi sürekli
olarak denetleyen, halkı kötü yönetime karsı koruyan ve yönetimin iyilestirilmesine
katkı sağlayarak birçok ülkede basarılı sekillerde uygulama alanı
bulan ombudsmanlık kurumunun, Türkiye’de yerel yönetimler düzeyinde de
olusturulması birçok yönden olumlu katkılar sağlayabilir.

  Bu çalısmada, Türkiye’de yerel yönetimlerin denetimi ve bu denetim
içerisinde yerel yönetim ombudsmanının nasıl bir konumda olabileceği konusu
ayrıntılı bir sekilde incelenmektedir. Çalısmada, Türkiye’de yerel yönetimlerin
denetiminde ortaya çıkan sorunların çözümünde ve yönetimin iyilestirilmesinde
olusturulabilecek bir yerel yönetim ombudsmanının uygulanabilirliliği
ve sağlayabileceği katkıların ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Bu amaçla yapılan çalısma, geleneksel yapılarını koruyan köy idareleri kapsam
dısında olmak üzere, Türkiye’de yerel yönetimlerin denetiminde mevcut
denetim mekanizmalarının isleyisi ve bu isleyiste ortaya çıkan yetersizliklerin
giderilmesinde kurumu uygulayan ülkelerden uygun örnekler de verilerek
yerel yönetim ombudsmanının sağlayabileceği katkıları belirlemeye yönelik
kuramsal bir çalısmadır. Çalısma, ombudsmanlık kurumu hakkında daha
detaylı ve tanıtıcı bilgilerin elde edilmesinde, Türkiye’de olusturulabilecek
yerel yönetim ombudsmanı için uygun bir modelin belirlenmesinde önemli
katkılarda bulunabilecektir.

  Çalısmanın birinci bölümünde, Türkiye’de yerel yönetimlerin denetimi,
teori ve mevcut uygulaması açısından genis sekilde ele alınmaktadır. Bu
bölümde, denetimin kavramsal çerçevesi ortaya konularak, Türkiye’de yerel
yönetimlerin denetlenme sekilleri, denetimi gerçeklestiren organlara göre
ayrıntılarıyla incelenmektedir.

  İkinci bölümde, ombudsmanlık kurumunun ortaya çıkısı ile tarihi gelisim
süreci ve ombudsman türleri ele alınarak, yerel yönetim ombudsmanının
islevleri ve isleyisi, ombudsmanlık kurumunun genel özellikleri de dikkate
alınarak incelenmektedir. Ombudsmanlık kurumu, bağımsız ve tarafsız olması
yanında kolay, masrafsız ve hızlı isleyen yapısı ile, uygulandığı ülkelerde
yönetimi etkin ve verimli sekilde denetlemekte ve yönetimin iyilestirilmesine
önemli katkılar sağlamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de olusturulacak
bir yerel yönetim ombudsmanı için, üniter bir yönetim sistemine sahip
ve yerel yönetimlerine geleneksel olarak önem veren, yerel yönetim ombudsmanını
basarılı bir sekilde uygulayan ?ngiltere’nin yerel yönetim ombudsmanı
uygulaması, diğer ülkelere göre daha detaylı sekilde ele alınmakta
ve incelenmektedir.

  Üçüncü bölümde, yerel yönetim ombudsmanının Türkiye’de uygulanabilirliği
ortaya konulmaya çalısılmaktadır. Türkiye’de ombudsmanlık kurumu
ve yerel yönetim ombudsmanı olusturma amacıyla yapılan çalısmalar
ele alınmakta ve Türkiye’de olusturulacak yerel yönetim ombudsmanının,
yabancı ülke uygulamaları da dikkate alınarak nasıl bir yapıya ve isleve sahip
olması gerektiği ile ilgili olarak öneriler getirilmektedir. Çalısmanın sonuç
kısmında, Türkiye’de yerel yönetimler için olusturulacak bir yerel yönetim
ombudsmanı, uygun yasal düzenlemelerin yapılması durumunda, yerel
yönetimlerin denetiminde ortaya çıkan sorunların çözülmesine önemli katkılar
sağlayabileceği, yerel yönetimlerde yönetimin iyilestirilmesinde büyük
rol oynayacağı, kötü yönetim uygulamalarının azalmasında ve halkın hizmet
memnuniyetinin artmasında olumlu rolünün olabileceği hususunda öngörülerde
bulunulmaktadır. Türkiye’de yerel yönetim ombudsmanı olusturmadan
önce, kurumun kamuoyuna iyi bir sekilde tanıtılarak benimsetilmesinin,
Türkiye’nin yerel yönetim sistemine ve halkın beklentilerine uygun bir modelin
olusturulmasının gerektiği vurgulanmaktadır.

  Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Denetimini ve Yerel Yönetim Ombudsmanı
konusunu doktora tezi olarak seçip çalısmamı öneren, tezin yazılması
ve son seklini almasına kadar geçen süreç içerisinde yardımlarını esirgemeyen
danısmanım Prof. Dr. Burhan AYKAÇ hocama ve elestirileri ile
çalısmanın son halini almasına katkı sağlayan ve tezimi oybirliğiyle kabul
eden jüri üyeleri Prof. Dr. Eyüb G. ?SB?R, Prof. Dr. Kemal GÖRMEZ, Prof.
Dr. Zehra ODYAKMAZ ve Prof. Dr. Aysegül MENG? hocalarıma saygı ve
içtenlikle tesekkürlerimi sunuyorum. Bu çalısmamı yayınlayıp günısığına
çıkaran değerli Editör arkadasım Kenan Mehmet EK?C?’ye ve Savas Yayınevi’ne
tesekkür ediyorum.