Türkiye Türkçesinin Sözdizimi Papatya Bilim

Türkiye Türkçesinin Sözdizimi Papatya Bilim

Arka Kapak Yazısı
“Türkçenin Sözdizimi” geleneksel yöntemle hazırlanmıştır. Yapıtta, Atatürk’ün kurumunun, ilk baskısını 1976’da yaptığı “Sözcük Türleri”ne göndermeler yapılmıştır. 1980’lere dek yayımlanmış dilbilim ve dilbilgisi kaynaklarının yanısıra, tanıklı örnekler için 130’u aşkın yazınsal ürün taranmıştır. Kuşkusuz 1981’den bugüne dek Türkiye Türkçesiyle ilgili çalışmalar durmamış, birçok yapıt, yazı yayımlanmıştır. “Türkçenin Sözdizimi” araştırmacılar açısından olduğunca, Türkçeyi öğrenmek ve öğretmek isteyenler için hâlâ önemli bir kaynaktır. (Bu eser Dil Derneği ortak ürünüdür)

SUNUŞ

'Türkçenin Sözdizimi'nin ilk baskısı Atatürk'ün Türk Dil Kurumu'nda yapıldı. Bu yapıt, bu kurumun 1974-76 arasında Dilbilgisi ve Dilbilim Kolu Başkanı Prof. Dr. Doğan Aksan'ın oluşturduğu, 'Türkiye Türkçesi Temel Dilbilgisi Genel Programı'nın önemli bir bölümü olarak hazırlanmış ve yine Prof. Dr. Aksan tarafından denetlenerek 1981'de yayımlanmıştı. Bu izlence içinde yer alan ve yayımlanan tüm yapıtları olduğu gibi, Prof. Dr. Doğan Aksan'ın oluşturduğu 'Türkiye Türkçesi Temel Dilbilgisi Genel Programı'nı da dönemin dilbilimcileri, eğitimcileri büyük coşkuyla karşılamıştı. Bu izlencenin amacı, 'ortaöğretim düzeyi üstünde, bilimsel nitelik taşıyan, ayrıca öğretici konular üzerinde bilimsel çalışma yapacaklara yararlı' yapıtlar hazırlamaktı. Türkiye Türkçesi dilbilgisinin bütününe ulaşmak amacıyla, izlence içindeki bölümler teker teker yayımlanacak; her kitap, bilimcilerin, uzmanların eleştirilerine açık olacak, tüm görüş ve önerilerin değerlendirilmesiyle bilim dünyasının uzlaşacağı görkemli bir yapıt ortaya çıkacaktı. Olmadı; büyük bir emek ürünü olan bu izlence yarım kaldı. Çünkü Atatürk'ün Türk Dil Kurumu, 51 yılda kendi uzmanlarını yetiştirmiş, hem toplumun, hem bilim dünyasının gözünde yetkin bir konuma gelmişken yolu kesildi. 12 Eylülün hukukdışı uygulamalarından TDK de payına düşeni aldı ve hukukçuların belirttiği gibi kapatıldı.
'Türkiye Türkçesinin Sözdizimi' yayımlandığı dönemde hem bilim dünyasının, hem de Türkçenin eğitim ve öğretimine emek verenlerden büyük ilgi görmüştü. Yapıtın, aradan geçen bunca yılda hâlâ önemli bir kaynak olduğunu, yeniden gün ışığına çıkarmamızı isteyen öğretmen ve bilimcilerin Dil Derneği'ne ulaşan önerilerinden anlıyoruz. Kuşkusuz kitabın yazarları da yapıtın zamanında yeterince tartışılamasa bile, temel kaynaklar arasında yer almasına karşın, ortada olmayışından büyük üzüntü duyuyorlardı; Dil Devrimi bayrağını birlikte taşıdığımız yazarlar yapıtı, derneğin bilimsel etkinliklerine omuz vermek için, '1981'deki biçimiyle' Dil Derneği'ne armağan ettiler. Çok değerli bir kaynak armağan ederek, derneğe yeni bir yapıt kazandıran, aynı zamanda derneğin üyesi olan Sayın Neşe Atabay'a, Sayın Ayfer Çam'a; yapıtı, yıllar önce denetleyen Prof. Dr. Doğan Aksan'a da içtenlikle teşekkür ederiz.
“Türkçenin Sözdizimi” geleneksel yöntemle hazırlanmıştır. Yapıtta, Atatürk’ün kurumunun, ilk baskısını 1976’da yaptığı “Sözcük Türleri”ne göndermeler yapılmıştır. 1980’lere dek yayımlanmış dilbilim ve dilbilgisi kaynaklarının yanısıra, tanıklı örnekler için 130’u aşkın yazınsal ürün taranmıştır. Kuşkusuz 1981’den bugüne dek Türkiye Türkçesiyle ilgili çalışmalar durmamış, birçok yapıt, yazı yayımlanmıştır. “Türkçenin Sözdizimi” araştırmacılar açısından olduğunca, Türkçeyi öğrenmek ve öğretmek isteyenler için hâlâ önemli bir kaynaktır.
Dilciler, uzmanlar, 20 yılı aşkın bir zamandır 'Türkiye Türkçesinin Sözdizimi'nden kitaplıklar aracılığıyla ya da başkasının kitabını kopyalayarak yararlanabiliyor. Yayınevlerinden gelen önerileri de değerlendiren Dil Derneği, yapıtı bilimcilerin, uzmanların, eğitim ve öğretim kurumlarının değerlendirmesi, yararlanması amacıyla yayımlamaya karar verdi. Yapıtın bu biçimiyle yayımlanmasının, derneğin bilimsel savlarını pekiştirmenin yanısıra, derneğe birçok açıdan büyük katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
'Türkiye Türkçesinin Sözdizimi', kuşkusuz 'Neşe Atabay-Sevgi Özel-Ayfer Çam'dan oluşan ekibin adıyla yayımlanacaktır. Ancak yapıta ilişkin öneri ve eleştirileri, olumlu-olumsuz tüm tartışmaları Dil Derneği karşılayacak; yapıt, yakın gelecekte bilimci ve uzmanlardan gelecek öneri ve değerlendirmelerle olgunlaşarak 'Türkiye Türkçesinin Temel Dilbilgisi'nin önemli bir bölümünü oluşturacaktır. Bizi, bu yolda yalnız bırakmayan Papatya Yayıncılık'a, yapıtı sahiplenecek tüm okurlara teşekkür ederiz.
Dil Derneği'nden katkı ve desteğini esirgemeyecek dilseverlerin çabasıyla en kısa zamanda 'Türkiye Türkçesinin Temel Dilbilgisi'ne ulaşacağımızı umuyor, kitabı elinde tutan siz okurları saygıyla selamlıyoruz.
Sevgi Özel Dil Derneği Başkanı