TBMM Tutanakları İdam Görüşmeleri Alter Yayınları

Bu üç genç insan, Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan Cumhuriyet tarihimizin yargılanıp idama mahkûm edilen ve öldürülen ilk Marksist-Leninistleridirler. 1970-1972 yılları 1960’ı takip eden dönemin en karmaşık yıllarıdır. 

Deniz Gezmiş, 28 Şubat 1947'de Ankara'nın Ayaş ilçesinde doğdu. Dedeleri İkizdere, Rize ilçesine bağlı Cimil köyündendir, kökleri Konya'dan bir vesile ile göç etmek zorunda kalmış Oğuzlara dayanır.

Yusuf Aslan, 1947 yılında Yozgat'ın daha önce Çekerek'e sonradan Aydıncık ilçesine bağlanan Kuşsaray köyünde doğmuştur. Bu köy Çerkez köyüdür. 

Hüseyin İnan, 1949 yılında Sivas'ın Gürün ilçesi'nin Bozüyük köyünde dünyaya geldi. İlk ve orta okul öğrenimini Sarız'da tamamladıktan sonra Kayseri'ye giderek lise eğitimini burada tamamladı.

Bu üç genç insanın mahkemeleri 16 Temmuz 1971 günü Altındağ Veteriner Okulu binası'nda Tuğgeneral Ali Elverdi başkanlığında Baki Tuğ savcılığında Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 no'lu Mahkemesi'nde başladı ve 9 Ekim 1971 günü bitti. Deniz ve arkadaşları 16 Temmuz 1971'de başlayan THKO-1 Davası'nda TCK'nin 146. maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle, 9 Ekim 1971'de 146/1 idam cezasına çarptırıldı.

İdam cezaları o zamanlar senato tarafından onaylanmak zorundaydı. İsmet İnönü "siyasi suçlar idamla cezalandırılmamalıdır" diyerek Bülent Ecevit ile birlikte red oyu kullanır. AP genel başkanı Süleyman Demirel ise infazdan yana oy kullanır. Olaydan 15 yıl sonra, Süleyman Demirel bir gazeteciye verdiği demeçte idamlar için: Soğuk savaşın talihsiz olaylarından biri yorumu yapar. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ise idamları onaylayarak özür dilemeyi reddeder...

Bu kitap, Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan, Hüseyin İnan’ın idamlarıyla ilgili olarak TBMM’de yapılan görüşme, tutanaklarının tamamını içerir bir belgedir. Bu kitabı yayınlarken hiçbir şekilde bir değişiklik yapmadık. (Yazım hatalarını bile düzeltmedik) Kesin olarak hiçbir yorum yapmadan olduğu gibi yayınladık. Ülkemiz sorunlarıyla ilgili olarak düşünen ve inceleme yapan insanımıza bir başvuru kaynağı olarak sunmayı düşündük.

Ülkemizin geçmişinde yaşanan bu idam olayı ile ilgili olarak bu tutanakların yayımını bir gereklilik olarak gördük. Bunu yaparken 1972 yılı Türkiyesinde yaşanmış ve İnsanlarımızın belleğinde hala derin bir yer işgal eden bir tarihsel olayı bir yönüyle sunmaya çalıştık.

 Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan, Hüseyin İnan’ın liderleri oldukları ve bu nedenle Ankara 1 Nolu Sıkıyönetim Mahkemesinde eylemleri nedeniyle İdam cezası aldıkları THKO davasının İstanbul 1 Nolu Sıkıyönetim Mahkemesinde yargılanan arkadaşları 146/1 den değil TCK’nın 168 maddesinden ceza almışlardı. Bu davanın Karar günü 22 Nisan 1972’ydi. İstanbul davasında yargılanan Denizlerin arkadaşlarının bir bölümü halen yaşamaktadır. 6 Mayıs 1972 günü ise Denizlerse asıldılar. Bu üzerinde tartışılması ve düşünülmesi gereken bir konudur.

Ülkemizde idam cezası, artık tamamen rafa kaldırılmıştır. Artık pek çok şeyin yeniden tartışıldığı bir Türkiye’de yaşıyoruz. Bu konunun da yeniden tartışılmasının ve kamu vicdanının bu konuda yeniden bir vicdan muhasebesi yapması gerektiğine inanıyoruz.