Şık (Günümüz Türkçesiyle) Ötüken Neşriyat

“Şöhret Bey şıktır, ama nasıl şık? Bu kelimenin en kötü anlamıyla genişletilmesi ne kadar mümkün ise işte öyle bir şıktır. Malum ya, şıklık yalnız kıyafetle olmaz. Mizaç ve ahlakça da şık olmak gerekir. Kıyafette görülen aşırı şıklık, bazen mizaca karışan bozuluşun dışa vurması demektir.”

 

Şık, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın olduğu kadar Türk roman tarihinin de en önemli eserlerinden biridir. Bu eseriyle Bâbıâli Caddesi’ne ve yazarlığa adım atan Hüseyin Rahmi, alafrangalaşmak hevesindeki Şöhret Bey’in trajikomik hallerini merkeze alarak Türk toplumunun yaşadığı yanlış Batılılaşma hamlelerine eleştirel bir tutum geliştirir. Yazar, bu tutumu geliştirirken okuru güldürerek eğlendirmeyi, eğlendirirken de öğretmeyi gaye edinir.

 

Şöhret Bey’in kişiliğinde dönemin alafranga tiplerini karikatürize eden Hüseyin Rahmi, romanında kahramanlarını Beyoğlu sokaklarında gezdirirken 19. yüzyılın sonlarındaki İstanbul hayatını da ince fırça darbeleriyle çizer. 1888’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde neşredildikten sonra 1889’de kitap halinde basılan Şık, edebiyat tarihimizde “klasik” vasfını kazanmış romanlardan biri olarak ön plana çıkmaktadır.