Sadrazam Benderli Mehmed Selim (Sırrı) Paşa Hayatı İdari ve Siyasi Faaliyetleri Hüseyin Selçuk Kitabevi Yayınları

Sadrazam Benderli Mehmed Selim (Sırrı) Paşa Hayatı İdari ve Siyasi Faaliyetleri Hüseyin Selçuk Kitabevi Yayınları

Mehmed Selim Paşa 19. Yüzyılın başlarında Osmanlı tarihinde önemli izler bırakmış bir devlet adamıdır. Silistre, Rumeli, Halep ve Şam Valiliklerinin yanında, Osmanlı Devleti’nin içerde ve dışarda büyük problemlerle uğraştığı bir dönemde; 1824-1828 yılları arasında sadrazamlık yapmıştır. Sultan II. Mahmud’un tasarladığı radikal reformların başarıya ulaşmasında hatırı sayılır gayretleri olan önemli şahsiyetlerden biridir. Bilhassa Sadrazamlığı sırasında, Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılma sürecinde ortaya koyduğu hizmetler sayesinde üne kavuşarak Sultan’ın en gözde adamlarından biri olmuştur.

Mamafih bu ün beraberinde Paşa’ya bazı düşmanlar kazandırmış ve rakiplerinin desiseleri neticesinde 1828-29 Osmanlı-Rus Savaşı’nda serdarıekrem unvanıyla 2. ordu komutanı olarak Rumeli Cephesi’ne gönderilmiştir. Bu savaşta yaptığı stratejik bir hata, Ruslara Edirne’ye kadar uzanacak olun yolun kapılarını açmış bu yüzden sadrazamlıktan azledilip Gelibolu’ya sürgüne gönderilmiştir. Fakat çok geçmeden yeniden kendisine ihtiyaç duyulması sebebiyle affedilip tekrar muhtelif valiliklere tayin edilmiştir. Yaklaşık 10 ay süren Rumeli Valiliğinden sonra 1831 yılında kritik bir görev için Halep ve Şam Valiliğine tayin edilmiştir. Vazifesi sırasında Şam’da ortaya çıkan isyanı bastırmaya çalışırken, asilerin Paşa’nın konağını ateşe vermesiyle trajik bir şekilde yanarak can vermiştir. Şam Vakası olarak isimlendirilen bu olayda daha trajik olan ise Sultan II. Mahmud’un, Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile olan çekişmesi yüzünden olayın peşine düşmeyerek asilere herhangi bir ceza uygulamaması ve vakanın üzerinin kapatılması olmuştur.

Elinizdeki kitap; literatürde hakkında çok az çalışma bulunan Sadrazam Mehmed Selim Paşa’nın iniş-çıkışlarla dolu hayatını incelemeyi amaçlamaktadır.

Bu çalışmayla birlikte Paşa hakkında daha ayrıntılı bir biyografinin ortaya koyulması hayatına dair bilinmeyenlerin gün yüzüne çıkartılması hedeflenmektedir. Bu itibarla Paşa’nın doğumundan Sadrazamlığa, sonrasında Şam Valiliğine kadar uzanan süreçteki hayatı aktarılırken aynı zamanda bu süreçte Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durum ile geçirdiği askeri ve siyasi dönüşüm mercek altına alınmaya çalışılmaktadır.