Osmanlı İdaresinde Limni Adası Türk Tarih Kurumu Yayınları

Limni Adası'nda tesis edilen Türk İdaresi Ege Adalarındaki Osmanlı hakimiyetinin anlaşılması bakımından son derece özel bir örneği teşkil etmektedir. Osmanlı idaresindeki Limnililerin yolu Ege'nin tarihi ile bütünleşmiş olan Gattelusiolarla Palaiologoslarla, Venedik işgaliyle Rus saldırısıyla ve Cezayirli Gazi Hasan Paşa gibi ünlü denizcilerle kesişmiştir. Özetle Limnililer Ege'deki Türk hakimiyetinin tarihsel gelişimine tanıklık etmişlerdir. Bu bakımdan adalardaki Türk fetihlerinin toplumsal düzlemde yansımaları adalılarla idareciler arasında kurulan bağlar, Osmanlı idaresinin adalılara karşı tutumu adalarda hüküm süren iktisadi koşullar ve askeri düzen gibi temel konularda Limni Adası Osmanlı Ege'sini anlama noktasında özel bir konumu işgal etmektedir.

Ege Adalarındaki Osmanlı hakimiyeti tarihsel bir vakıadır. Adalar ahalisi de bu tarihsel gerçeğin bir parçasıdır. Dolayısıyla yalnızca Limnideki Türk idaresini sayısal verilere indirgeyen bir anlatı adadaki sıradan insanların dünyasına ulaşmaktan araştırmacıyı alıkoyabilir. Nitekim bu eserde de olduğu gibi tahrir defterlerini ana kaynak olarak belirleyen bir tarihçi için insan unsurundan arındırılmış bir yaklaşımı benimsemek hiçde güç değildir. Gelişmeler üretilen ürün ve ödenen vergilerden ibaret bir kurgu ile sunulabilir. Oysa tahrir defterlerinin sınırlı ve mekanik dünyasında bile Limnililer hayatlarını sürdürebilme yolunda tarım ve hayvancılıkla uğraşan birtakım mistik ve dini anlatılarla bezenmiş kaynaklara deva gözüyle bakan yeri geldiğinde silaha davranıp adalarını korumaya çalışan insanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kitap Limnililerin dünyasını anlama ve anlatma gayretiyle kaleme alınmıştır. Limni'den hareketle öncelikle Osmanlı Egesinde adalı olmanın taşıdığı anlamlar irdelenmiştir.