Öğretim İlke ve Yöntemleri Eğitim Yayınevi

Eğitim kavramına ilişkin yapılan bazı tanımlarda eğitim bir kültür aktarımı süreci olarak ele alınmıştır. Bu tanımda geçen kültür kavramı toplumun o ana kadar birikimlerini ifade eder ki bu birikimler yapı, eylem veya düşünce gibi farklı hallerde olabilir. Belirtilen bu kültür aktarımı kasıtlı, zoraki veya rasgele olabilir. Kültürlemenin başarılı olduğuna yönelik göstergeler ise kültür aktarımı sürecine maruz kalan bireyin yaşayış ve düşünce gibi hallerinde etki yönünde davranışlar sergilemesidir.

 

Eğitime ilişkin bir başka tanım daha açık bir hedef yöneylemi veya vurgusu ile alan yazında yer bulmuştur. Bu tanıma göre bireyin yaşamı emek yoğun eylemlerin neticesinde daha önce belirlenmiş davranış kalıplarına uygun olarak dönüşürse gerçekleşen eğitilmiş bireydir. Eğitilmiş bireyin maruz kaldığı geçmiş yaşantılar bir uzmanın planlı yaşantıları ile gerçekleşmişse formal, bunun aksine rastlantısal ancak yine de birey açısından çoğunlukla fayda içeren yaşantıların bir ürünü ise informal eğitim olarak kabul görür.

 

Öğretim ise bahsedilen bu kültürleme veya davranış değişikliği oluşturma sürecinin eylemsel anlamına vurgu yapar. Bir kişi bir başka kişiye bilgi veya beceri aktarımı yaptığında bu eylem öğretmedir. Eğitim okul dışında da yürütülebilir. Ancak faaliyetler daha çok okul ve dersler ile ilişkilendiriliyorsa eğitim yerine öğretim kavramını kullanmak daha uygun olur. Öğretim bir planlama işidir ve uygulanacak planlar önceden hazırlanır.

 

Öğretim bir uzmanlık alanıdır. Öğretim işinde uzmanlaşmış kişiler işlerine başlamadan nereye ulaşacakları konusunda öğretim programları gibi resmi kaynaklardan bilgilenirler. Öğretim uzmanları bir durum değerlendirmesi yaparak öğretimi başkalaştırma, çeşitlendirme, denetleme ve yönlendirme gibi çok boyutlu çalışmaları bazen tekil bazen de çoğul biçimde işe koşarlar. Bu esnada işlerine etkiyecek olası başkaca durumları da (öğrenci motivasyonu, ilgi ve kaygısı gibi) dikkate alırlar.