Mu`tezili Öncüler - İslam`ın Akılcıları Mana Yayınları

Mu`tezile, Bağdat`ta Me`mun döneminde başlayan iktidarının ardından Hanbeli terörünün büyük zulümleriyle karşı karşıya kaldı. Esasen bu baskı, &`;mevali” denilen Müslüman toplulukların İslam`a açılım maksadıyla getirdikleri yeni yorumlara karşı, Arapçı bir tepkiyle adeta &`;bu din bizim, ne şekilde anlaşılacağına da biz karar veririz” şeklinde bir refleks ile yapılan bir engizisyon idi.
Mu`tezile düşüncesi devlet kurumlarından kovulmakla kalmadı, halkın üzerindeki etkisi de yok edilmek istendi. Mu`tezilî bilginlerin yazdıkları eserlerin büyük çoğunluğu tahrip edildi. Mu`tezile bilginleri öldürüldü, hapsedildi, baskıyla sindirildi ve üretilen ilmi birikim ortadan kaldırıldı.
Mu`tezile artık belini doğrultamadı, yalnızlığa itildi, küçük düşürüldü. &`;Sünni” adı verilen esasında &`;Ehl-i Hadis” diyebileceğimiz fanatik bir ihtilalle devrilip toplum ve düşünce alanında geri plana itilmiş oldu. İş o noktaya geldi ki Mu`tezilî fikirlerinden dolayı sindirilmiş bilginler, kendilerini bu ekole ait değilmiş gibi göstermek zorunda kaldılar.

Müslümanların ötekileştirdiği bu düşünce insanlarına karşı bir vefa borcumuz vardı. İslam medeniyetine sıçrama yaptırmış ve o günden bugüne en teolojik tartışmaları üretebilmiş bu ekolün mağdur bilim adamlarını en azından hatırlamak ve hatırlatmak gerekliydi; biz de bunu yaptık.