Kuran Öğretiminde Metodoloji Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı

 

Hz. Peygamber (s.a.v.) hayattayken hem sadırlara hem de satırlara nakşolunan Kur’ân-ı Kerîm, O’nun vefatının ardından ashabı tarafından üstün bir gayret ve ciddiyetle kitap haline getirilerek çoğaltılmış ve orijinal halini muhafaza ederek günümüze kadar ulaşmıştır. İnsanın dünya eğitimindeki müfredatının mihveri olan Kur’an, aynı zamanda Allah Rasûlü’nün (s.a.v.) insanlık için bıraktığı en büyük mirastır. Günümüzde bu kutsal mirasın dağıtıldığı (insanların istifadesine sunulduğu) yerler Kur’an öğretim mekânlarıdır. Bu mirası insanlara olduğu gibi nakletmekle görevli olan kimseler ise öncelikle Kur’an muallimleridir. Bu gerçek, Kur’an öğretimiyle meşgul olmanın kıymetini ve kutsiyetini; bir o kadar da riskini ve vebalini gösteren en mühim hususiyetlerdendir. Meselenin ehemmiyetinin bu denli büyük olması, bu kitabın kaleme alınmasının temel saiklerindendir. Bu sebeple kitapta Kur’an öğretimi bütüncül bir perspektifle ele alınmaya çalışılmış; Kur’an’ın hem tecvidine hem tefsirine hem de tatbikine yönelik eğitim-öğretim faaliyetlerine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bu minvalde son ilahi mesajın öğretiminin titiz bir plan, program, hedef, strateji, yöntem, teknik ve ölçme-değerlendirme kriterlerine dayanması gerektiği vurgulanmış; bunun için de bir taraftan asr-ı saadetten günümüze kadar icra edilen usûller, diğer taraftan da çağın ihtiyaçları doğrultusunda uygulanması gereken pedagojik yöntem ve teknikler dikkate alınmıştır. Kur’an öğretiminde insan aklının, ruhunun, duygularının ve fıtratının yadırgayacağı yöntem ve yaklaşımlardan kaçınılması gerektiği vurgulanmış; Hz. Peygamber’in (s.a.v.) takip ettiği metodolojiden ödün vermeden insanı tüm yönleriyle kuşatan bir eğitim programı icra edilmesi gerektiği örnekler eşliğinde dile getirilmiştir. Kur’an öğretiminde iman, ahlak, samimiyet, ciddiyet ve muhabbet temelli bir eğitim anlayışını egemen kılmanın öneminden ve bu anlayış üzerine harf, tecvid, yüzüne, ezber, makam, kıraat, meal ve hitabet öğretimi gibi unsurları bina etmenin usullerinden bahsedilmiştir. Bahsi geçen usullerin teoriden ibaret kalmaması için de Kur’an öğretiminin çeşitli evrelerinde kullanılabilecek çalışma tablosu, kavram haritası, derecelendirme ölçeği ve takip çizelgesi gibi ölçme-değerlendirme araçlarına veya çalışma sayfalarına dair materyal örneklerine yer verilmiştir. Bütün bunların nitelikli Kur’an öğretimine bir nebze de olsa katkı sağlaması, bu çalışmanın en önemli hedeflerindendir.