Hanefi Mezhebinde Muhtasar Metinlerin Ortaya Çıkışı Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı

Bu kitapta, fıkıh tarihinin tedvinden sonraki en önemli ilmî faaliyetlerinden biri olan ihtisar ve bu faaliyet sonucu oluşan muhtasar literatürü ele alınmıştır. Fıkıhta ihtisarın daha çok mezhep içi bir faaliyet, muhtasarların mezhebe ait bir telif türü olması nedeniyle konu tarihsel olarak Hanefî mezhebi özelinde incelenmiştir. 

İhtisar ve muhtasarın ne olduğu, ihtisarın fıkıh tarihindeki yeri ve fıkha ne tür katkılar sunduğu, Hanefî fıkhının ihtisar süreci, mezhebin muhtasar metinlerinin bu süreçteki yeri, mezhep fıkhının ihtisarında hangi kaynakların esas alındığı ve ihtisarın kimlerin görüşleri üzerine gerçekleştirildiği gibi hususlarda önemli bilgiler sunan eser, aynı zamanda ortak tarihsel tecrübeyi yaşamaları ve benzer ilmî faaliyetleri ihtiva etmeleri sebebiyle diğer mezheplere ait muhtasar literatürünün anlaşılması noktasında yol gösterici hususiyet ihtiva etmektedir.

Muhtasarlarda mevcut bilgi özetlenirken; fıkhın temel meselelerini ve bunlara yönelik mezhebin sahih ve râcih görüşlerini tespit etme, fıkhî bilgiyi sistematize etme gibi birçok faaliyetin icra edildiği, bundan dolayı muhtasarların zamanla fetva ve yargının, fıkıh öğrenim ve öğretiminin temel kitapları haline geldiği, şerh-haşiye tarzındaki çalışmalarla tedvinden sonraki fıkhî faaliyetlerin ana metinlerini oluşturduğu dikkate alındığında eser; ihtisarın, mezhebin hukuk diline, kavramlarına, sistematiğine ve temel telakkilerine etkileri ve katkıları hakkında sağlıklı değerlendirmelerde bulunma imkânı sağlayacaktır.