Cumhuriyet Döneminde Aydınlanma ve İnsan Felsefesi Toroslu Kitaplığı

Cumhuriyet Döneminde Aydınlanma ve İnsan Felsefesi Toroslu Kitaplığı

Türkiye'nin yakın tarihinde kültürel bir dönüşüm olarak gerçekleşen Cumhuriyetin bu dönüşüm alanlarında neler getirmiş olduğu sorulursa, toplamda daha önce hemen hiç olmayan bir şeyi, insanın varolma koşullarının bilimi, bilgiyi ve felsefeyi getirmiş olduğu söylenebilir. Cumhuriyetin getirmiş olduğu dönüşümde toplamda yeni bir kültür alanına, insanı ve yaşamı zenginleştiren, dünyaya ve insan dünyasına açılmanın olanağını taşıyan bir varolma biçimine doğru adım atılmıştır. Cumhuriyetin kuruluş yıllarındaki çalışmalarla, özellikle 1933 yılında yapılan Üniversite Reformuyla Türkiye'de bilgiye ve düşünmeye doğru bir pencere, bilimin, bilginin, felsefenin ve düşünmenin, öz olarak, söylenirse aydınlanmanın penceresi açılmıştır.

Önsözden.
Türkiye’nin yakın tarihinde kültürel bir dönüşüm olarak gerçekleşen Cumhuriyetin bu dönüşüm alanlarında neler getirmiş olduğu sorulursa, toplumda daha önce hemen hiç olmayan bir şeyi; insanın varolma koşullarından bilimi, bilgiyi ve felsefeyi getirmiş olduğu söylenebilir. Cumhuriyetin getirmiş olduğu dönüşümde toplumda yeni bir kültür alanına, insanı ve yaşamı zenginleştiren, dünyaya ve insan dünyasına açılmanın olanağını taşıyan bir varolma biçimine doğru adım atılmıştır. Cumhuriyetin kuruluş yıllarındaki çalışmalarla, özellikle 1933 yılında yapılan Üniversite Reformuyla Türkiye’de bilgiye ve düşünmeye doğru bir pencere; bilimin, bilginin, felsefenin ve düşünmenin, öz olarak söylenirse aydınlanmanın penceresi açılmıştır. Bu yüzden, Cumhuriyetin kurulması, toplumda yeni düzenlemeler yapılmasının yanında felsefî düşünme geleneğinin oluşumuna temel atılması bakımından önemli bir dönüşüm olmuştur. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana geçen 80 yılda felsefe alanında alınan yol nedir acaba? Kültürün oluşumunda ve gelişiminde rol oynayan ana etkenlerden felsefe bugün ne durumdadır?

Bu sorulara belirli bir çerçevede elden geldiğince yanıt vermeye çalıştığım bu inceleme, Türkiye’de felsefenin oluşumunu ve gelişimini izlemenin önemine işaret etmeye dönüktür. Bu yönde yeni belirlemelerin ve değerlendirmelerin yapılması ülkemizde felsefenin daha da verimli hale gelmesine katkı sağlayacaktır.