Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde İdarenin Bütünlüğü İlkesi Ömer Özkaya Adalet Yayınevi

İdarenin bütünlüğü ve ülkesel bütünlük farklı anlamlar taşımaktadır. Ancak üniter devlet modelinde teşkilatlanmış olan Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesel bütünlüğü için idarenin bütünlüğü ilkesinin varlığı günümüz şartlarında tartışılmaz bir zorunluluktur. Bu minvalde çalışma, Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesel bütünlüğü için idarenin bütünlüğü ilkesinin önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Güçlü merkeziyetçilik Osmanlı döneminden beri var olan yönetim anlayışıdır. Güçlü merkeziyetçiliğin ve üniter devletin bir ajanı olarak idarenin bütünlüğü ilkesi önem taşımaktadır. Osmanlı dönemindeki anayasal süreçte ve devletin yıkılması sonrasında vücut bulan Türkiye Cumhuriyeti anayasalarında devletin ve idarenin bütünlüğü farklı şekillerde kendisine yer edinmiştir. Çalışmada 1982 Anayasasının 3. maddesinde yer alan üniter devlet ilkesi ve 123. maddesinde yer alan idarenin bütünlüğü ilkesine ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin içtihatları üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle birlikte, idarenin bütünlüğü ilkesinin araçları olan hiyerarşi ve idari vesayet ilkelerinin uygulanması hususunda yeni düzenlemeler göze çarpmaktadır. Son olarak, küreselleşme sürecinin Türkiye üzerinde yaratabileceği sorunlar tespit edilerek devletin mevcut üniter ulus-devlet yapısıyla idarenin bütünlüğü ilkesi arasındaki korelasyonun ülkesel bütünlük açısından önemi irdelenmiştir.