Anonim Şirket Birleşmelerinde Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davası Oniki Levha Yayınları

"`Anonim Şirket Birleşmelerinde Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davası` isimli bu kitapta, Türk Ticaret Kanunu`nun 191. maddesinde düzenlenen ve literatürde kısaca `Denkleştirme Davası` olarak da adlandırılan yeni bir dava ele alınmaktadır. Dava, yeniden yapılandırma modelleri kapsamında anılan birleşme, bölünme ve tür değiştirme işlemlerinin tümü bakımından uygulama alanına sahiptir. Ancak söz konusu işlemlerin kapsamının geniş olmasından ötürü, yalnızca anonim şirket birleşmelerine yoğunlaşan bu çalışma, konuyu temel olarak iki kısımda incelemiştir. İlk kısımda söz konusu davanın esasını teşkil edecek hususlar üzerinde durulmuş, ikinci kısımda ise davanın usûl hukuku boyutu detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Kitap, 6102 sayılı Yasa sonrası anonim ortaklık birleşmeleri bakımından pay sahibi haklarının korunmasına yönelik ilk kapsamlı çalışmalardan biri olması açısından, bu alanda çalışan hukukçu ve araştırmacılara fayda sağlayabilecek niteliktedir."

(Arka Kapak`tan)

 

 

BİRİNCİ KISIM:Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasının Esası

 

BİRİNCİ BÖLÜM:§1. Anonim Şirket Birleşmelerinin Temel İlkeleri ve Birleşme Usulü

 

I. Anonim Şirket Birleşmelerinin Temel İlkeleri

A. Külli Halefiyet İlkesi

B. Pay Sahipliğinin Devamı İlkesi

C. Tasfiyesiz İnfisah (Dağılma)

II. Birleşme Usulü

A. Birleşme Görüşmeleri

B. Birleşme Sözleşmesi

C. Birleşme Raporu

D. Denetleme

E. İnceleme

F. Birleşme Kararı

G. Tescil

III. Kolaylaştırılmış Birleşme

İKİNCİ BÖLÜM :§2. Anonim Şirket Birleşmelerinde Ortaklık Payı ve Ortaklık Haklarının Korunması

 

I. Anonim Şirkette Ortaklık Payı Kavramı

A. Ortaklık Payı Kavramının Unsurları

1. Esas Sermaye Sistemi İçerisinde Birim Anlam Taşıması

2. Pay Sahiplerine Ortaklık Haklarından Yararlanma İmkânı Tanıması

3. Ortaklık Sıfatı ve Ortaklık Haklarının İçeriğini Göstermesi

B. Denkleştirme Davasında Ortaklık Payı Kavramı

II. Anonim Şirkette Ortaklık Hakları

A. Ortaklık Hakkı Kavramının Kapsamı

B. Denkleştirme Davasında Konu Olan Ortaklık Hakkı Kavramının İçeriği

III. Anonim Şirket Birleşmelerinde Ortaklık Payı ve Ortaklık Haklarının Korunmasına Etki Eden Hususlar

A. Anonim Şirket Birleşmelerinde Şirket Değerlemesi

1. Genel Olarak Şirket Değerlemesi

2. Değerleme Yöntemlerine Konu Olan Çeşitli Değer Kalemleri ve Birleşmede Esas Alınacak Değer

a. Piyasa Değeri

b. Makul Değer

c. Tasfiye Değeri

d. Emsal Değer

e. Birleşme İşlemleri Bakımından Esas Alınacak Şirket Değeri

3. Değerlemede Esas Alınacak Şirket Bilançosu

4. Değerleme Yöntemleri

a. Özkaynak (Özvarlık) Yöntemi (Equity Based Valuation Method)

aa. Konsolide Finansal Tabloların Kullanıldığı Özkaynak Yöntemi

bb. Konsolide Finansal Tabloların Kullanılmadığı Özkaynak Yöntemi

b. Borsa Değeri Yöntemi

c. Piyasa Değeri Yöntemi (Rayiç Değer) (Market Based Valuation Method)

d. Tasfiye Değeri Yöntemi (Liquidation Based Valuation Method)

e. Yeniden Kurma Değeri Yöntemi

f. Fiyat/Kazanç Oranı Yöntemi

g. Defter Değeri Yöntemi

h. Gelir Esaslı Değerleme Yöntemleri (Income Based Valuation Methods)

aa. İndirgenmiş Nakit Akımları Yöntemi (Discounted Cash Flow)

bb. İndirgenmiş Kâr Payları Yöntemi

5. Birleşme İşlemine Uygulanacak Değerleme Yönteminin Belirlenmesi

a. Genel Olarak

b. Birleşmede Esas Alınacak Yöntemin Belirlenmesi

6. Denkleştirme Davasına Değerleme Yöntemlerinin Etkileri

B. Anonim Şirket Birleşmelerinde Değişim Oranının Belirlenmesi

1. Değişim Oranının İşlevi ile Değişim Oranı ve Değerleme Yönteminin Adil Olması Meselesi

a. Değişim Oranının İşlevi

b. Değerleme Yönteminin ve Değişim Oranını Adil Olması

aa. Adil Kavramı ve Değerleme bakımından Hukuki Niteliği

bb. Değişim Oranı ile Değerleme Yönteminin Adil Olup Olmadığının Tespitinde Birleşmeye Taraf Ortaklıkların Etkisi

cc. Değerleme Yönteminin ve Değişim Oranının Adil Olmamasının Hukuki Sonuçları

2. Değişim Oranının Hesaplanması

a. Halka Açık Anonim Ortaklıkların Birleşmelerinde Değişim Oranının Hesaplanması

b. Halka Açık Olmayan Anonim Ortaklıkların Birleşmelerinde Değişim Oranının Hesaplanması

3. Değişim Oranının Belirlenmesinin Denkleştirme Davasıyla Olan İlişkisi

C. Ortaklık Payı ve Ortaklık Haklarına Etki Eden Diğer Hususlar

1. Paya Bağlı Haklar

a. Malvarlıksal Haklar

aa. Kâr Payı Hakkı

bb. Tasfiye Payı Hakkı

cc. Rüçhan Hakkı

dd. Hazırlık Devresi Faizi Talep Hakkı

ee. Tesislerden Yararlanma Hakkı

ff. Bedelsiz Pay Edinme Hakkı

b. Katılma Hakları

aa. Genel Kurula Katılma Hakkı

bb. Genel Kurul Müzakerelerinde Konuşma Hakkı

cc. Oy Hakkı

dd. Azlık Hakları

c. Malvarlıksal Haklar ile Katılma Haklarının Denkleştirme Davası Bakımından Etkileri

2. Pay Üzerindeki İmtiyazlar

a. Anonim Şirkette İmtiyazlı Payın Unsurları

aa. İmtiyazın Esas Sözleşme İle Tanınması

bb. İmtiyazın İçeriği ve Şartlarının Esas Sözleşmede Açık Olarak Belirtilmesi

cc. İmtiyazın Paya Bağlanması Zorunluluğu

b. İmtiyazlı Pay Kavramı Tanımı

c. Anonim Şirket Birleşmeleri Sonucu Pay Üzerinde İmtiyaz Yaratılması

aa. İmtiyazlı Payın Oluşturulmasının Birleşme Sözleşmesinde Düzenlenmesi

bb. İmtiyazlı Pay Çıkarılmasına İlişkin Birleşme Sözleşmesi Hükmünün Genel Kurulda Onaylanması ve Nisaplar

cc. Devralan Şirkette İmtiyazlı Payın Çıkarılmasında İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurulu Kararının Etkisi

d. Pay Üzerinde Oluşturulabilecek İmtiyazların Çeşitleri

aa. Kâr Payı Üzerinde İmtiyaz

bb. Tasfiye Payı Üzerinde İmtiyaz

cc. Rüçhan Hakkı Üzerinde İmtiyaz

dd. Oy Hakkı Üzerinde İmtiyaz

ee. Yönetim Kurulunda Temsil Edilme İmtiyazı

e. Anonim Ortaklık Birleşmelerinde İmtiyazlı Payların Ortaklık Haklarına ve Ortaklık Paylarına Etkileri ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:§3. Anonim Şirket Birleşmelerinde Ayrılma Akçesi

 

I. Ayrılma Akçesinin Hukuki Niteliği

II. Ayrılma Akçesinin Birleşme Sözleşmesinde Öngörülmesi

A. Ayrılma Akçesinin Seçimlik Olarak Tanınması

1. Seçimlik Olarak Öngörülen Ayrılma Akçesinden Yararlanmada Birleşme Kararına Olumlu veya Olumsuz Oy Vermenin Etkisi

2. Seçimlik Olarak Ayrılma Akçesinin Öngörüldüğü Birleşme Sözleşmesi Kararının Nisabı

3. Seçimlik Olarak Ayrılma Akçesinden Yararlanacak Pay Sahipleri Açısından Bir Sınırlamanın Getirilip Getirilemeyeceği Meselesi

B. Ayrılma Akçesinin Zorunlu Kılınması Durumu

III. Ayrılma Akçesi Miktarının Belirlenmesi

A. Şirket Değerlemesinin Ayrılma Akçesi Miktarının Belirlenmesine Etkisi

B. Payın Değerlemesinin Ayrılma Akçesi Miktarının Belirlenmesine Etkisi

C. Ayrılma Akçesi Miktarının Belirlenmesinde Kontrol Priminin Etkisi

IV. Ayrılma Akçesi Miktarının Uygun Belirlenmemesinin Sonuçları ve İleri Sürülebilecek Talepler

İKİNCİ KISIM:Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasının Usûlü

 

BİRİNCİ BÖLÜM:§1. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasının Dava Şartları

 

I. Genel Olarak Dava Şartı Kavramı

II. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi

A. Görevli Mahkeme

B. Yetkili Mahkeme

III. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Süreler

IV. Özel Dava Şartları

A. İptal ve Sorumluluk Davalarının Açılmasının Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasına Etkileri

1. İptal Davası Bakımından İnceleme

2. Sorumluluk Davası Bakımından İnceleme

B. Pay Sahibi Açısından Özel Dava Şartları

1. Birleşme Kararına Muhalif Kalınıp Kalınmamasının Bir Şart Olarak İncelenmesi

2. Pay Sahipliği Sıfatının Denkleştirme Davası Sonuna Kadar Devam Etmesinin Bir Şart Olup Olmayacağının İncelenmesi İKİNCİ BÖLÜM :§2. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Talep Sonucu

 

I. Denkleştirme Akçesi Ödenmesi Talebi

II. Yeni Pay Talebinin İleri Sürülebilirliği

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:§3.Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasının Hukuki Niteliği

 

I. Denkleştirme Davasının Eda Davası Olup Olmadığının İncelenmesi

II. Denkleştirme Davasının Tespit Davası Olup Olmadığının İncelenmesi

III. Denkleştirme Davasının Belirsiz Alacak Davası Olup Olmadığının İncelenmesi

A. Belirsiz Alacak Davasının Açılabilme Şartları

1. Talep Sonucunun Miktarının Belirlenmesinin İmkânsız veya Davacıdan Beklenmeyecek Olması

2. Dava Dilekçesinde Geçici Talep Sonucunun Asgari Miktarının Belirtilmesi

3. Talep Sonucunun Kesin Olarak Belirlenmesi

B. Denkleştirme Davası Açısından İnceleme

IV. Denkleştirme Davasının Yenilik Doğuran Dava Olup Olmadığının İncelenmesi

V. Denkleştirme Davasının Grup Davası (Class Action) Olup Olmadığının İncelenmesi

A. Grup Davasının Hukuki Niteliği

1. Tanım

2. Grup Davasının Kabul Edildiği Hukuk Sistemleri ve Türk Hukuku`ndaki Durum

a. Amerikan Hukuku`nda Grup Davası

b. İngiliz Hukuku`nda Grup Davası

c. Türk Hukuku`da Grup Davası

B. Denkleştirme Davasının Grup Davası Olarak Kabul Edilip Edilmeyeceği Açısından İncelenme

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:

§4. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Taraf Sıfatı

 

I. Davacı Taraf

A. Pay sahipleri Açısından İnceleme

B. İntifa Senedi Sahipleri Açısından İnceleme

C. Ortaklık Payı Üzerinde İntifa Hakkı Sahipleri Açısından İnceleme

D. Tahvil Sahipleri Açısından İnceleme

II. Davalı Taraf

BEŞİNCİ BÖLÜM:§5. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Dava Giderleri

 

I. Genel Olarak Dava Giderleri

II. Denkleştirme Davasında Dava Giderlerinden Sorumlu Olacak Taraf

III. Dava Giderlerinden Davalı Şirketin Sorumlu Tutulmasının Ardında Yatan Nedenler ALTINCI BÖLÜM :§6. Ortaklık Paylarının ve Ortaklık Haklarının İncelenmesi Davasında Mahkeme Hükmünün Sonuçları

 

I. Dava Sonucu Verilen Hükmün Diğer Pay Sahiplerine Etkisi

A. Denkleştirme Davası Hükmünün İcrası Bakımından Sonuçları

B. Denkleştirme Davasının Devamı Sürecinde Davacının Sulh Protokolü Yapması ve Diğer Pay Sahiplerine Etkisi

II. Dava Sonucu Verilen Hükmün Birleşme Kararına Etkisi