Siyasal Sosyoloji Yaşar Gürbüz Filiz Kitabevi
GİRİŞ.......................................................................................................... 1
1. YİRMİNCİ YÜZYILA KADAR SİYASAL SOSYOLOJİ.................... 1
1.1. Aristo (M.Ö.384-322)........................................................................ 2
1.2 Makyavel (1469-1527)........................................................................ 5
1.3. Montesquieu (1689-1755).................................................................. 9
1.4. Diğerleri............................................................................................ 13
1.4.1. Auguste Comte (1798-1S5"7)................................................ 13
1.4.2. Tocqueville (1805-1859)........................................................ 17
1.4.3. Marx (1818-1883).................................................................. 20
2. YİRMİNCİ YÜZYİLDA SİYASAL SOSYOLOJİ.............................. 24
3. SİYASAL SOSYOLOJİNİN KONUSU............................................. 26
BÖLÜM I. DEVLET
1. DEVLET SÖZCÜĞÜ............................................. ,.............................. 28
2. DEVLET OLGUSU............................................................................... 29
3. KLASİK DEVLET GÖRÜŞÜ............................................................... 30
3.1. Siyasal toplum olarak devlet............................................................. 32
3.1.1. Nüfus..................................................................................... 32
3.1.2. Ülke....................................................................................... 33
3.1.3. Ulusal dayanışma................................................................... 34
3.2. Siyasal otorite olarak devlet.............................................................. 35
4. MARKSİST DEVLET GÖRÜŞÜ......................................................... 39
5. DEVLET İÇİNDE POLİTİKANIN AMACI......................................... 40
BÖLÜM II. SİYASAL TOPLUMU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1. COĞRAFİ FAKTÖRLER...................................................................... 43
1.1. Jeopolitik.......................................................................................... 46
Sınır (die Grenze)............................................................................ 46
Konum (die Lage)....... :................................................................... 48
Alan (der Raum).................................................... ......................... 49
1.2. Coğrafya faktörünün eleştirisi.......................................................... 53
2. DEMOGRAFİK FAKTÖR.................................................................... 51
Aşın nüfusun siyasal tehlikeleri.............................................................. 54
Yaş grupları ve siyasal davranışlar......................................................... 55
3. ETNİK FAKTÖRLER............................................................................ 57
Renkli ırklara karşı ırkçılık...................................................................... 57
Yahudilere karşı ırkçılık..................................... .i................................. 59
İrkçı teorilerin eleştirisi........................................................................... 61
4. İDEOLOJİLER VE İNANÇLAR.......................................................... 63
5. EFSANELER......................................................................................... 65
Geleneksel efsaneler............................................................................... 65
Eylemsel efsaneler.................................................................................. 66
Siyasal efsaneler..................................................................................... 67
6. PSİKOLOJİK FAKTÖRLER................................................................. 68
Politikada psikanaliz............................................................................... 68
6.1. Marcuse ve politika.......................................................................... 72
7. SINIFSAL FAKTÖRLER...................................................................... 76
Varlık ve gelir......................................................................................... 79
Meslek.................................................................................................... 80
Eğitim..................................................................................................... 81
Marks'a göre sosyal sınıflar.................................................................... 82
Max Weber'e göre sosyal sınıflar............................................................ 85
8. EKONOMİK FAKTÖRLER.................................................................. 89
BÖLÜM III. SİYASAL DİNAMİKLER
1. KAMUOYU......................................................................................... -92
1.1. Kamuoyu kavramının gelişmesi....................................................... 92
1.2. Kamuoyu konusundaki çağdaş görüş............................................... 94
1.3. Kamuoyunun kültürel içeriği............................................................ 98
1.4. Kamuoyunun davranışı......................... :........................................ 102
1.5. Kamuoyu oluşturma süreci............................................................. 105
1.6. Kamuoyunun ölçülmesi.................................................................. 106
1.6.1. Bilimsel ölçümün sorunları.................................................. 107
Örnekleme......................................................................... 107
Konu ve sorular................................................................... 109
Görüşme.............................................................................. 111
Gizli oy ve grup görüşmesi................................................. 112
1.6.2. Kamuoyu araştırmalarının yararlan ve sınırları..................... 113
1.7. Kamuoyunun demokrasi için anlamı....................................... 115
2. HABERLEŞME VE PROPAGANDA..................................... 117
2.1. İletişim süreci.......................................................................... 120
2.1.1.Semantik (anlambilim)......................................................... 121
2.1.2. İletişimin önündeki engeller.................................................. 122
2.2. Propaganda: Kanıların bilinçli olarak oluşturulması ve kullanılması 123
2.2.1. Propagandanın anlamı.......................................................... 124
2.2.2. Propagandanın nedenleri...................................................... 125
2.2.3. Tarih ve propaganda............................................................. 126
2.2.4. Propagandayı kimler yapar................................................... 128
2.2.4.1. Çıkar grupları.......................................................... 128
2.2.4.2.Siyasal partiler........................................................ 130
2.2.4.3. Bireysel propaganda............................................... 131
2.3. Propagandanın işleyişi, içeriği ve taknikleri............................. 131
2.3.1.Propaganda süreci................................................................ 132
2.3.2. Propagandanın tekniği ve içeriği........................................... 134
2.3.2.1. Propagandacının konumu....................................... 134
2.3.2.2. Propagandanın koşullan.......................................... 135
2.3.2.3. Saldın planı............................................................. 136
2.3.2.4. Propaganda taktikleri.............................................. 139
2.4. İletişim kanalları: Kitle haberleşme araçları (mass media)........ 142
2.4.1. Propagandanın sınırları........................................................ 144
BASKI GRUPLARI............................................... '................. 146
3.1. Meslek kuruluşlan................................................................... 149
3.2. Düşünce dernekleri.................................................................. 149
3.3. Baskı gruplannın çalışma şekilleri........................................... 150
3.3.1. Doğrudan ilişkiler................................................................. 151
3.3.2. Dolaylı baskılar.................................................................... 152
3.3.3. Baskı yöntemleri................................................................... 153
a) İnandırma........................................................................ 153
b) Tehdit.............................................................................. 154
c) Para................................................................................. 155
ç) Hükümeti baltalama......................................................... 155
d) Eylem.............................................................................. 156
3.4. İktidara sızma yollan ...................................................................... 157
3.4.1. Meclislere sızma................................................................... 157
3.4.2. Hükümete sızma................................................................... 158
3.4.3. İdareye sızma......................................................................... '59
3.5. Politikada askerin yeri..................................................................... 161
1) Silahlı kuvvetler bir savaş aracıdır.............................................. 163
2) Silahlı kuvvetler içeride düzenin güvencesidir............................ 166
3) Silahlı kuvvetler bir baskı grubudur........................................... 167
4) Silahlı kuvvetler sivil yönetimin bir alternatifidir....................... 170
Askerin gözetim altında tutulması.............................................. 172
Asker ne zaman iktidan ele geçirir.............................................. 177
4. SİYASAL PARTİLER....................................................................... 181
4.1. Siyasal partilerin doğuşu................................................................. 183
4.2. Siyasal partilerin işlevleri................................................................ 185
4.2.1. Düşünce oluşturmak............................................................. 186
4.2.2. Adayları seçmek................................................................... 187
4.2.3. Seçilenleri toparlamak........................................................... 188
4.3. Partilerin azgelişmiş ülkelerdeki işlevleri........................................ 189
4.4. Partilerin çeşitleri.............................................................................. '91
4.4.1.Kadro partileri...................................................................... 191
4.4.2. Kitle pertileri......................................................................... 193
4.4.2.1.Sosyalist partiler..................................................... 194
4.4.2.2.Komünist partiler.................................................... 197
4.4.2.3. Faşist partiler.......................................................... 199
4.5. Parti sistemleri................................................................................ 201
4.5.1. Çok parti sistemi................................................................... 201
4.5.2. İki parti sistemi..................................................................... 205
4.5.2.1. İki parti sisteminin çeşitleri..................................... 208
a) Katı iki parti sistemi........................................... 208
b) Yumuşak iki parti sistemi.................................. 209
4.5.2.2. Egemen parti sistemi.............................................. 211
4.5.3. Tek parti sistemi................................................................... 213
4.5.3.1. Tek partinin işlevleri............................................... 214
4.5.3.2. Tek partinin devlet içerisindeki yeri........................ 216
4.6. Siyasal parti karşıtlığı...................................................................... 220
4.7. Seçim sistemlerinin parti sistemleri üzerindeki etkisi...................... 224
SONUÇ................................................................................................. 228
